Alfreda Bielickiego poznałem w listopadzie 2010 r. Jeszcze przed pierwszym spotkaniem liczyłem na niesamowite opowieści, przynajmniej przypominające relacje spod Arsenału. W końcu czego innego można spodziewać się po kimś, kto ponad rok spędził w jednym z najbardziej bojowych oddziałów podziemnej Warszawy. „Urodziłem się w Warszawie 16 XII 1922 r. Moja matka Joanna z domu Kierzkowska zmarła w 1928 r. Po ukończeniu szkoły powszechnej (7 klas) w 1937 r. rozpocząłem praktykę u wuja Romana Kierzkowskiego, który posiadał warsztat blacharski przy ul. Zielnej 23. Pracowałem...

Wieczór 31 lipca 1944 r. Warszawa. Przez miasto gnają łączniczki. Mimo zbliżającej się godziny policyjnej próbują dostarczyć wręczone im przesyłki. Wśród nich 20-letnia Renata Maria Brenstiern Pfanhauser-Rostworowska „Rena” z Oddziału Dyspozycyjnego „A” Kedywu OW AK. Gęste włosy, melancholijne spojrzenie, za duża koszula, w kieszonce torby maleńki kawałek papieru. To tutaj. Białobrzeska 39 u zbiegu z Lelechowską. Trzypiętrowa kamienica z charakterystycznymi balkonami, wybudowana według projektu Romana Felińskiego, uchodzi po dziś dzień za jeden z najdoskonalszych...

Przez lata pisano o nim NN. Nazwisko nieznane. Ci którzy go znali pamiętali jedynie pseudonim, „Pikolo”. Dokumenty dodatkowo podawały kryptonim – 41 S. Dzisiaj, w 90 rocznicę urodzin, dzięki pamięci bliskich i odrobinie szczęścia, pojawia się okazja, aby przywrócić mu imię. Józef Petkowicz przyszedł na świat w Wohyniu 19 marca 1925 r. W trakcie wojny znalazł się w Warszawie. Tutaj od kwietnia albo lipca 1943 r., dokumenty nie są precyzyjne, pracował w konspiracji. Jako żołnierz Grupy „Andrzeja”, później znanej jako Oddział Dyspozycyjny „A” Kedywu Okręgu Warszawskiego...

Kiedy inni nie mają żadnego, on ma aż trzy groby. Jeden hen daleko od miejsca, gdzie został stracony – w Zakopanem, na Pęksowym Brzyzku. Bliżej końca niż początku, lekko odsunięte od głównej alejki, dwa głazy, obłożone mniejszymi kamieniami, obrośnięte niewielkimi iglakami, na jednym z nich tablica z czterema nazwiskami, a „na dole” on, Waldemar Baczak, „Arne”, „Henryk”, „Młody”. Jednak nie tutaj leży. Kolejne dwa na warszawskich Powązkach. Jeden, rodzinny pochówek, drugi, kwatera „na Łączce”. I ponownie oba są jedynie symboliczne. Chcąc złożyć...

Centrum Warszawy. Z Marszałkowskiej na prawo, w Wilczą – i do bramy. Zazwyczaj zamknięta, trzeba dzwonić, dzisiaj otwarta. Ktoś zapewne nie domknął. Przez podwórko-studnię, dach wysoko, niemalże na wprost, do schodków prowadzących w dół, do sutereny. W niej antykwariat. W nim, na półkach drewnianych regałów, równie wiekowych co i sama kamienica, wśród dramatów Stanisława Wyspiańskiego, dzieł Jana Wimmera i tomów poezji Zbigniewa Herberta, w czerwonej, wyblakłej introligatorskiej oprawie, niewielka książeczka: Łazienki a „Noc Listopadowa” Wyspiańskiego Wacława...

Żeby pamiętać, trzeba mieć o czym. Nie obchodzimy rocznic wydarzeń, do których nie doszło. Naszą uwagę przyciągają momenty wypełnione do granic możliwości „dzianiem się”. Wojny, bitwy i traktaty, początek i koniec obecności tego czy innego czasem wśród nas, częściej wśród naszych przodków. Podobnie i z 17 stycznia 1945 r. Do Warszawy wracali, niekiedy z daleka, zazwyczaj bez niczego, jej mieszkańcy. Przechowujący we wspomnieniach widoki Marszałkowskiej, Prudentialu, Nowego Światu, czy nawet niech i tych „niepięknych dzielnic”, przed sobą, poza gruzami zasłaniającymi...